Regulacje kodeksu rodzinnego i opiekuńczego mają między innymi na celu wzmocnienie prawidłowego wykonywania kontaktów z dzieckiem przez oboje rodziców. Dlatego sankcje mogą zostać nałożone zarówno, gdy jedno z rodziców nie dopuszcza do kontaktu z dzieckiem drugiego rodzica, jak i na osobę, która uchyla się od kontaktów z dzieckiem. W dzisiejszym artykule skupimy się na tym drugim przypadku.

Jak wynika z art. 113 kodeksu rodzinnego rodzice mają nie tylko prawo, ale także obowiązek utrzymywania kontaktu z dzieckiem. Może odbywać się to w formie osobistych spotkań, rozmów telefonicznych, korespondencji. To rodzice wspólnie wybierają, kierując się przede wszystkim dobrem dziecka sposób, w który będzie utrzymywany kontakt z dzieckiem. Jednak w przypadku, gdy rodzice nie mogą się dogadać w tej kwestii, o kontaktach z dzieckiem rozstrzyga sąd opiekuńczy. W orzeczeniu może określić częstotliwość i miejsce spotkań.

Co jednak zrobić, gdy rodzic uchyla się od kontaktów z dzieckiem?

W przypadku, gdy rozmowa z drugim rodzicem nie wystarcza przede wszystkim należy wystąpić do sądu opiekuńczego o ustalenie kontaktów z dzieckiem. Zgodnie z art. 5821 § 3 k.p.c sąd opiekuńczy, gdy orzeka o kontaktach z dzieckiem może zagrozić nakazaniem zapłaty oznaczonej sumy pieniężnej na rzecz drugiego rodzica, jeżeli nastąpi uzasadniona obawa naruszenia obowiązków wynikających z postanowienia o tych kontaktach. Przy czym nie musi nastąpić naruszenie wskazanych w postanowieniu obowiązków, a jedynie uzasadniona obawa ich naruszenia. Ustalając wysokość sumy pieniężnej sąd uwzględnia sytuację majątkową rodzica, wobec którego ma być wydany nakaz zapłaty.

Rodzic, który zlekceważy groźbę sądu, musi liczyć się z jej realizacją, czyli nałożeniem obowiązku zapłaty uprawnionemu ustalonej wcześniej sumy pieniężnej. Sąd ustala jej wysokość stosownie do liczby naruszeń. Prawomocne postanowienie sądu w tej sprawie jest tytułem wykonawczym bez potrzeby nadawania mu klauzuli wykonalności. To oznacza, że od razu można z nim iść do komornika, który ma uprawnienia do wszczęcia egzekucji.

W szczególnych sytuacjach uchylanie się od kontaktów z dzieckiem może być uznane za rażące zaniedbanie obowiązków wobec dziecka, które może skutkować pozbawieniem władzy rodzicielskiej. Jednakże każdy przypadek wymaga indywidualnej analizy stanu faktycznego.